Bu tür belirlemeler Çin hakkında yeterli bilgiye sahip olmamaktan ve görüntüye bakarak karar vermekten kaynaklanıyor. Süreci anlatamıyorsanız, belirlemeyi yapamazsınız. Marx Kapital’in birinci cildinde kapitalizmin nasıl ortaya çıktığını -süreci- anlatır. Lenin Emperyalizm kitabında kapitalist emperyalizmin nasıl oluştuğunu anlatır. Çin’e emperyalist diyenler Mao’nun ölümünden (1976) kısa süre sonra Çin’in farklı bir gelişme yoluna girmesini açıklamak zorundadırlar. Çin’e haklı olarak “dünya fabrikası” diyorlar ama bunun anlamını bilmiyorlar. Çin üretim düzeyini sürdürebilmek için enerji ve hammadde ihtiyaçlarını üreten ülkelerle anlaşmalar yapmak, onlara uygun koşullarda kredi vermek, gerekirse yol ve liman gibi altyapı yatırımları yapmak, ulaşım yollarını güvenceye almak zorunda değil midir?
