Korkut Boratav Çin’e gitmiş, burada aydınların ve komünist partisinden yöneticilerin Çin sosyalizmiyle ilgili tartışmalı toplantısına katılmış ve izlenimlerini www.cgtn.turk de bir yazıyla açıklamış. Yazıdan yeni bir şey öğrendiğimi söyleyemem. Yazıda belirtilenlerden fazlasını iki yıl önce yayınlanan Çin Sosyalizmi 1949-2022 kitabında belirtmiştim. Benim için şaşırtıcı olan Korkut Boratav gibi klasik bir marksistin pazar sosyalizmini savunması ve Çin’in marksizme yaptığı katkılardan söz etmesi oldu.
Çin tipi sosyalizm ya da sosyalizmin Çinlileştirilmesi olarak adlandırılan gelişme bence marksizm çerçevesine sığmaz. Marksist sosyalizm teorisinin değişmesi gerektiğini 2000 yılında yayınlanan 1989 Berlin Duvarı kitabında ifade etmiştim. Pazar sosyalizmi, benim görüşümce, marksist sosyalizm anlayışının dışına çıkar. Bazıları bunu marksizmin geliştirilmesi olarak da adlandırabilir. Önemli olan kapitalizme karşı olmak ve alternatif bir sistemi inşa edebilmektir. Adına ne denildiğine önem vermiyorum.
Benzer anlayış Vietnam’da da bulunuyor. Uygulanan sisteme -aynısı değil ama Çin’e çok benziyor- pazar leninizmi diyorlar. Bunu da Vietnam-Laos ve Pazar Sosyalizmi kitabında incelemiştim.
Adı önemli değildir.
Korkut Boratav beni olumlu anlamda şaşırttı.
Kapağını gördüğünüz kitabı ve ek olarak Vietnam-Laos ve Pazar Sosyalizmi kitabını Drive’da Engin Erkiner Kitaplar arayarak bulabilirsiniz. İster internetten doğrudan okuyun, isterseniz indirip bastıktan sonra okuyun.
